Funkcjonariusze Straży Miejskiej są uprawnieni do nakładania mandatów karnych, za niektóre rodzaje wykroczeń. Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia osobie ukaranej mandatem karnym przysługuje prawo do odmowy jego przyjęcia. Nałożony przez strażnika miejskiego mandat karny staje się prawomocny z chwilą pokwitowania jego odbioru przez osobę ukaraną.
Prawomocnie nałożony mandat karny nie może zostać uchylony, chyba że grzywnę nałożono za czyn nie będący czynem zabronionym jako wykroczenie. Wówczas uchylenie następuje na wniosek ukaranego złożony w terminie 7 dni od daty uprawomocnienia się mandatu lub z urzędu. Organem właściwym do rozpoznania takiej sprawy jest tylko sąd, na którego obszarze działania grzywna została nałożona.
W przypadku skorzystania z prawa do odmowy przyjęcia mandatu karnego, wobec sprawcy wykroczenia jest kierowany wniosek o ukaranie do Sądu.
W świetle obowiązujących przepisów, Komendant Straży Miejskiej nie posiada kompetencji do anulowania nałożonego mandatu karnego.
Mandat karny należy uiścić w terminie 7 dni od daty przyjęcia mandatu.